અહેવાલ મુજબ જીરૂની બજારમાં શનિવારે ભાવ સ્થિર રહ્યાં હતાં. દેશના સૌથી મોટા જીરૂના બજાર તરીકે ઓળખાતી ઊંઝામાં શનિવારે આવક ઘટી હતી, જે વ્યવસાયિક દૃષ્ટિએ નોંધપાત્ર બાબત છે. સામાન્ય રીતે ઊંઝામાં મોટી આવક રહે છે, પરંતુ આ વખતે માત્ર 6,000 બોરીની આવક નોંધાઈ છે, જે ખરીદદારો તથા વેપારીઓ બંને માટે ચિંતાજનક બાબત છે. આવકમાં આવી ઘટાડાની પાછળ અનેક કારણો હોઈ શકે છે, જેમ કે ખેડૂતોની ભાવની અપેક્ષા, સ્ટોક હોલ્ડિંગ અથવા કુદરતી પરિસ્થિતિઓ.
ઊંઝાની જીરૂ બજાર ભાવ
ઉંચા ગુણવત્તાવાળા જીરૂના દડા રૂ. 3800 થી 3850 ની વચ્ચે વેચાઈ રહ્યા છે, જે સામાન્ય રીતે બજારના સારા દર ગણાય છે. નિકાસ માટેના ભાવ પણ રૂ. 4050 થી 4100 ની વચ્ચે વર્તાઈ રહ્યા છે. નિકાસના ભાવ ઊંચા હોવા છતાં, સ્થાનિક બજારનું મૂડ થોડું નબળું જોવા મળે છે. આથી ખરીદદારો ખાસ ઉત્સાહિત દેખાતા નથી.
જીરૂ આવક ઘટાડાનો અર્થ શું?
શનિવારે ઊંઝામાં માત્ર 6,000 બોરીની આવક થતાં, બજારમાં સપ્લાય ઓછી રહી છે. સામાન્ય રીતે આવક વધુ હોય ત્યારે ભાવ પર દબાણ રહે છે, પણ આ વખતે આવક ઓછી હોવા છતાં પણ ભાવમાં કોઈ ખાસ તેજી જોવા મળતી નથી. તેનું મુખ્ય કારણ છે કે ખેડૂતો અને વેપારીઓ પાસે હજુ પણ મોટો જથ્થો સ્ટોક તરીકે હાજર છે. ખાસ કરીને રાજસ્થાનમાં ખેડૂતો પાસે સ્ટોક વધારે છે, જે બજારમાં પુનઃસપ્લાય થઈ શકે છે અને ભાવને દબાણમાં મૂકી શકે છે.
જીરૂ વાયદા બજાર ભાવ
વાયદા બજારના ભાવ પર નજર નાખીએ તો, જીરૂ વાયદો છેલ્લે રૂ. 19,795 ની સપાટીએ બંધ રહ્યો હતો. જીરૂના વેપારીઓનો મત છે કે જૂન મહિનાની વાયદાની એક્સપાયરી નજીક છે. સામાન્ય રીતે વાયદાની મુદત પૂરી થતી વખતે, કિંમતોમાં ભારે હલચલ જોવા મળે છે. આવનારા દિવસોમાં જીરૂના વાયદા ભાવમાં રૂ. 200 થી 500 ની વધઘટની શક્યતા વ્યાપારીઓ દર્શાવી રહ્યા છે.
જીરૂ વાયદો 20,000 રૂપિયા
વ્યાપારીઓ માને છે કે જો જીરૂનો વાયદો રૂ. 20,000ની ઉપર જતો નથી, તો બજારમાં વધુ તેજી શક્ય નથી. 20 હજારનું લેવલ એક સાયકોલોજીકલ રેઝિસ્ટન્સ પોઇન્ટ બની ગયું છે. એની ઉપરના ભાવ માટે માર્કેટમાં મજબૂત સપોર્ટ અને દબાણની જરૂર છે, જે હાલના સંજોગોમાં ન જોઈ શકાય.
તેઓનું માનવું છે કે પહેલી વાર જીરૂના ભાવ ફરીથી રૂ. 19,000ની સપાટીએ આવશે, તે પછી કોઈ સ્થિર દિશા કે તેજી દેખાઈ શકે છે. જે વેપારી તથા રોકાણકારો જીરૂના વધારાની આશા રાખી રહ્યા છે, તેમને માટે હાલનું બજાર ધીરજ રાખવાની અને સ્તિતિ નિહાળવાની છે.
જીરાના ખેડૂતોનો સ્ટોક
જેમ ઉલ્લેખ કરાયો, ગુજરાત તથા રાજસ્થાનના ખેડૂતો પાસે હાલ પણ મોટો સ્ટોક છે. આ સ્ટોક જો બજારમાં વધ-ઘટ રૂપે આવતો રહેશે તો, જીરૂના ભાવ પર સતત દબાણ રહેશે. હાલમાં મોટાભાગના ખેડૂતો ઊંચા ભાવની આશા રાખીને પોતાનો સ્ટોક હોલ્ડ કરી રહ્યા છે. પરંતુ જો ચોમાસાની સ્થિતિ સ્પષ્ટ થઈ જાય, તો તેઓ પોતાનો માલ ઊંચા દરે વેચી શકે છે. એ સમયે ભાવમાં ઉછાળો જોવા મળી શકે છે.
ચોમાસું અને બજારના ભાવ
ચોમાસું (મોન્સૂન) એ કૃષિ-આધારિત ભારત માટે મહત્વપૂર્ણ તત્વ છે. જો ચોમાસું વિલંબિત અથવા નબળું રહેશે તો નવા પાકની સંભાવનાઓ ઘટી જશે, જે જીરૂ સહિત અન્ય મસાલા પદાર્થોના ભાવ પર અસર કરશે. વ્યાપારીઓને આશા છે કે ચોમાસાની સ્પષ્ટતા થયા પછી ભાવમાં એક તેજી જોવા મળશે.
હવે પ્રશ્ન એ ઉઠે છે કે, શું જીરૂના ભાવ હમણાં તાત્કાલિક વધશે? તેમાં સ્પષ્ટ જવાબ મળવો મુશ્કેલ છે. કારણ કે એક તરફ બજારમાં ઓછી આવક છે, પણ બીજી તરફ સ્ટોક વધારે છે. આથી દમદાર તેજી તત્કાળ શક્ય દેખાતી નથી. જો ચોમાસું સારું ન હોય અને નવા પાકની સંભાવના ઘટી જાય, તો બજારને સપોર્ટ મળી શકે છે.
જીરૂના વ્યાપારનું ભાવિ
અગાઉના અહેવાલો અને વર્તમાન સ્થિતિ મુજબ, જીરૂના વેપારીઓનું કહેવું છે કે આવનારા દિવસોમાં બજારની સ્થિતિ પૂરતી સ્પષ્ટ થવા માટે અમુક સમય લાગશે. જો વેપાર અને નિકાસમાં સુધારો આવે છે, તો બજાર સકારાત્મક દિશામાં આગળ વધી શકે છે. પરંતુ જો સપ્લાય ચાલુ રહે છે અને નિકાસમાં વિકાસ ન થાય તો ભાવ ઘટવા પણ માંડી શકે છે.
વિશ્લેષણ અને સલાહ
તાત્કાલિક રીતે બજારમાં મોટા ઉતાર-ચઢાવની શક્યતા ઓછી છે. તેજી માટે બે મુખ્ય તત્વો જવાબદાર રહેશે:
- ચોમાસાની સ્થિતિ – ખેડૂતોએ કેવી રીતે વાવણી કરે છે તે અમુક અંશે વરસાદ પર નિર્ભર રહેશે.
- નિકાસમાં વૃદ્ધિ – આંતરરાષ્ટ્રીય માંગ વધે તો ભાવ વધે.
જો આ બંને પરિબળો પોઝિટિવ જાય તો ભાવમાં તેજી શક્ય છે. હવે, જે રોકાણકારો વાયદા બજારમાં પ્રવેશ લેવા ઈચ્છે છે, તેમના માટે સલાહ રહેશે કે તેઓ સ્ટોપ લોસ અને ટાર્ગેટ્સની સ્પષ્ટ વ્યૂહરચના બનાવે. બજાર હાલ નિરાકાર અવસ્થામાં છે અને ઓછી સંવેદનશીલતા સાથે ધીરજપૂર્વક આગળ વધવું વધુ યોગ્ય છે.
જીરૂની બજારની હાલની સ્થિતિ સ્થિર છે પરંતુ અનિશ્ચિત છે. બહુ મોટી તેજી તત્કાલમાં દેખાતી નથી, પણ ચોમાસા પછી સ્થિતિ બદલાઈ શકે છે. વ્યાપારીઓ અને ખેડૂતોએ બંનેએ બજાર પર નજર રાખવી અને સમયોચિત નિર્ણયો લેવા જરૂરી છે

ગુજરાતી માર્કેટયાર્ડ બજાર ભાવના ડેટાને એનાલિસ્ટ કરીને ખેડૂતોને ખરીદ વેચાણ માટે કોમોડિટી સમાચાર વિષે માહિતી પુરી પાડે છે.