Gujarat weather Update (ગુજરાત હવામાન અપડેટ): ગુજરાતમાં આગામી દિવસોમાં વરસાદ સંબંધિત વાતાવરણમાં ભારે પરિવર્તન થવાની શક્યતા ઓછી જણાઈ રહી છે. વેધર એનાલિસ્ટ શ્રી અશોકભાઈ પટેલના જણાવ્યા અનુસાર રાજ્યના મોટા ભાગના વિસ્તારોમાં છૂટાછવાયા ઝાપટા કે હળવા મધ્યમ વરસાદની શક્યતા છે, જ્યારે ભારે વરસાદની શક્યતા ખૂબ મર્યાદિત વિસ્તારો સુધી સીમિત રહેશે. આવો, હવે વિગતે સમજીયે કે મૌસમ શાસ્ત્રીઓ કઈ રીતે આગામી દિવસોની આગાહી આપી રહ્યા છે અને ગુજરાત પર એનો કેટલો અસર થશે.
અશોકભાઈ પટેલની આગાહી
અશોકભાઈ પટેલ મુજબ આગામી અઠવાડિયે ગુજરાતમાં ભારે વરસાદની શક્યતા ટળી રહી છે. એટલે કે મેઘરાજા હાલ વિરામની સ્થિતિમાં દેખાઈ રહ્યાં છે. હવામાન વિભાગના નક્કી આંકલન મુજબ રાજ્યના મોટાભાગના જિલ્લાઓમાં હળવા થી મધ્યમ ઝાપટા પડી શકે છે, જેનો પ્રમાણ અંદાજે 10 થી 35 મીમી સુધીનો રહી શકે છે.
સૌરાષ્ટ્ર અને કચ્છમાં વરસાદની આગાહી
સૌરાષ્ટ્ર અને કચ્છ વિસ્તારના વાતાવરણમાં પણ હાલ કોઈ મોટા પાયે વરસાદના ચિન્હો નથી. અહીંના આશરે 25% થી 50% વિસ્તારમાં છૂટાછવાયા હળવા થી મધ્યમ ઝાપટાની શક્યતા છે. કેટલીક ટપાલીયા જગ્યાએ વરસાદનો પ્રમાણ થોડીક વધારે પણ રહી શકે છે, પણ તંત્ર માટે કોઈ મોટી ચિંતાનો વિષય નથી.
ગુજરાતમાં હવામાન પરિબળોની સ્થિતિ
વર્તમાન સમયમાં ગંગેટિક પશ્ચિમ બંગાળ અને તેના આસપાસના વિસ્તારોમાં એક નીચા દબાણવાળું ક્ષેત્ર યથાવત્ છે. આ દબાણ ક્ષેત્ર સંબંધિત ચક્રવાતીય પરિભ્રમણ સમુદ્ર સપાટીથી લગભગ 7.6 કિમી ઊંચાઈ સુધી વિસ્તર્યું છે. આ સિસ્ટમ યથાવત્ રહી છે અને આવતા 48 કલાકોમાં ધીમે ધીમે પશ્ચિમ-ઉત્તર પશ્ચિમ દિશામાં ખસે તેવી શક્યતા છે.
આ ગતિને જોતા આશા છે કે આ સિસ્ટમ ઝારખંડ અને ઉત્તર છત્તીસગઢ તરફ ખસે અને ત્યાં વધુ પ્રભાવિત વિસ્તારમાં વરસાદ પહોંચાડી શકે.
ગુજરાતમાં હવામાનની પરિસ્થિતિ
સમુદ્ર સપાટીએ આવેલી મોનસૂન ટ્રફ લાઇન હાલમાં નીચે મુજબ વિસ્તરેલી છે:
- લુધિયાણા
- સરસાવા
- બરેલી
- સુલતાનપુર
- ડાલટનગંજ
- ગંગેટિક પશ્ચિમ બંગાળનો નીચા દબાણનો કેન્દ્ર
- ઉત્તરપૂર્વ બંગાળના ખુડાના ભાગ
આ ટ્રફ લાઇનનું બંધારણ દર્શાવે છે કે હાલમાં મુખ્ય મોનસૂનિક પ્રવાહ ઉત્તર ભારત તરફ વધુ સક્રિય છે, જ્યારે પશ્ચિમ ભારત એટલે કે ગુજરાત પર તેનો અસરકારક પ્રભાવ થોડો ઓછો છે. જેના કારણે રાજ્યમાં ભારે વરસાદની શકયતા નથી.
ઉત્તર હરિયાણા અને આસપાસના વિસ્તારોમાં લગભગ 1.5 કિમી ઊંચાઈએ ચક્રવાતીય પરિભ્રમણની હાજરી નોંધાઈ રહી છે. વધુમાં મધ્યમ સપાટીએ (5.8 કિ.મી.) ઉત્તરપૂર્વ અરબી સમુદ્રથી લઈને દક્ષિણ ઓડિશા સુધીની લાઇનમાં પણ ચક્રવાતીય પ્રવાહ ફેલાયેલો છે.
આ મધ્યમ સપાટીના ચક્રવાતીય પરિભ્રમણ દક્ષિણ ગુજરાત પ્રદેશ, ઉત્તર મધ્ય મહારાષ્ટ્ર, વિદર્ભ, દક્ષિણ છત્તીસગઢ અને દક્ષિણ ઓડિશા સુધી વિસ્તરેલા છે. જેને કારણે દક્ષિણ ગુજરાતના કેટલાક વિસ્તારોમાં વાદળછાયું વાતાવરણ અને હળવા ઝાપટાની સ્થિતિ સર્જાઈ શકે છે.
ગુજરાતમાં વરસાદી આગાહી
અશોકભાઈ પટેલે જે પૂર્વાનુમાન રજૂ કર્યું છે તેના આધારે આગામી 7 દિવસ દરમિયાન ગુજરાતના હવામાનમાં નીચે મુજબના ફેરફાર જોવા મળવાની શકયતા છે:
- દિવસ 1 થી 3 (9-11 જુલાઈ):
- ગુજરાતના દક્ષિણ અને મધ્ય વિસ્તારોમાં છૂટાછવાયા હળવા ઝાપટા
- કચ્છ અને સૌરાષ્ટ્રમાં સામાન્ય વાદળછાયા વાતાવરણ
- તાપમાનમાં સામાન્ય ઘટાડો
- દિવસ 4 થી 5 (12-13 જુલાઈ):
- દક્ષિણ ગુજરાતમાં એકાદ સ્થાન પર મધ્યમથી ભારે વરસાદ (35-50 મીમી) શક્ય
- સૌરાષ્ટ્રના તટવર્તી વિસ્તારોમાં ઝાપટા
- દિવસ 6 થી 7 (14-16 જુલાઈ):
- મોટાભાગના વિસ્તારોમાં 10 થી 35 મીમી વરસાદ
- કેટલાક મર્યાદિત વિસ્તારોમાં ભારે વરસાદ
ખેડૂતો માટે વરસાદી સૂચન
આ રીતે વરસાદી પરિસ્થિતિ ધ્યાનમાં રાખીને ખેડૂતો માટે નીચેના સૂચનો ઉપલબ્ધ છે:
- બિયારણની તૈયારી: હળવા ઝાપટાની આગાહી હોવાના કારણે બીજ રોપણીમાં વિલંબ ન કરવો. ચોમાસાના બીજા તબક્કા માટે તૈયારી ચાલુ રાખવી.
- સિંચાઈ વ્યવસ્થા: જ્યાં સુધી મધ્યમથી ભારે વરસાદ ના થાય ત્યાં સુધી હાલની પાકોને જરૂરી પાણીને મંજૂરી આપવી.
- નંદણા અને ફાર્મ એક્ટિવિટીઝ: હાલની હવામાન પરિસ્થિતિ ખેતી માટે અનુકૂળ છે, પણ પેસ્ટ કંટ્રોલ માટે વેસ્ટેજ અટકાવવી.
અંતે કહી શકાય કે ગુજરાતમાં આવનારા દિવસોમાં ભારે વરસાદની શકયતા ઓછી જણાઈ રહી છે. જોકે, રાજ્યના વિવિધ વિસ્તારોમાં છૂટાછવાયા હળવા થી મધ્યમ વરસાદની શક્યતા છે. આ પરિસ્થિતિ ખેડૂતો અને સામાન્ય જનતાને મોટા ખતરાથી બચાવે છે, પણ વરસાદ માટે કેદાર રહેલા ખેડૂતો માટે નિરાશાજનક પણ બની શકે છે. તેમ છતાં, હવામાનમાં ઝડપથી ફેરફાર થતો હોય છે, તેથી દરરોજ હવામાન વિભાગ અને વિશ્લેષકોના અપડેટ્સ ધ્યાનમાં લેતા રહેવું અનિવાર્ય છે.

ગુજરાત વેધરના નવીનતમ બ્લોગ લેખો. હવામાન નિષ્ણાંત અશોકભાઈ એમ. પટેલ દ્વારા પ્રકાશિત.