Gujarat winter forecast (ગુજરાત શિયાળુ અપડેટ આજે): ગુજરાતમાં શિયાળાના દરિયે આ અઠવાડીયાના અંત સુધી ઠંડીમાં નોંધપાત્ર રાહત જોવા મળશે તેવી માહિતી હવામાન એનાલીસ્ટ અશોકભાઈ પટેલે આપી છે. રાજ્યમાં છેલ્લા કેટલાક દિવસોથી હવામાનમાં જે ફેરફારો જોવા મળી રહ્યા છે, તે આગામી દિવસોમાં વધુ સ્પષ્ટ રીતે અનુભવાશે. ખાસ કરીને ન્યુનત્તમ તાપમાનમાં સતત બે થી ચાર ડિગ્રીનો વધારો થવાથી ઠંડીનો ચમકારો ઓછો થશે અને સામાન્ય કરતા ગરમ રાતો અનુભવાશે. આ લેખમાં હાલની સ્થિતિથી લઈને આગામી દિવસોની તાપમાનની વિગતવાર ચર્ચા કરવામાં આવી છે.
હાલની હવામાન સ્થિતિ
નવેમ્બર મહિના અંતરનેતરમાં સામાન્ય રીતે ઠંડીમાં વધારો જોવા મળે છે. જોકે, આ વર્ષે હવામાનનું સ્વરૂપ થોડું બદલાયેલું જોવા મળ્યું છે. રાજ્યમાં છેલ્લા બે-ત્રણ દિવસોમાં ન્યુનત્તમ અને મહત્તમ તાપમાનમાં સામાન્ય કરતા થોડું વધારે કે ઓછું નોંધાયું છે, પરંતુ કુલ મિલાવટે હવામાં ઠંડીનો દબદબો ઘટ્યો છે.
ગુજરાત શહેરોના તાપમાન સ્થિતિ
- અમદાવાદ: 18.3°C – નોર્મલ કરતાં 2°C વધુ
- વડોદરા: 19°C – નોર્મલ કરતાં 2°C વધુ
- ભુજ: 14.6°C – નોર્મલ કરતાં 1.5°C ઓછું
- રાજકોટ: 13.8°C – નોર્મલ કરતાં 3°C ઓછું
- ડીસા: 16.5°C – નોર્મલ કરતાં 2°C વધુ
આ આંકડાઓ દર્શાવે છે કે રાજ્યના વિવિધ વિસ્તારોમાં તાપમાનમાં મોટી અસમાનતા જોવા મળી છે. ખાસ કરીને સાઉરાષ્ટ્ર અને કચ્છમાં ક્યાંક વધારા તો ક્યાંક ઘટાડાની સ્થિતિ છે.
અશોકભાઈ પટેલની આગાહી
હવામાન એનાલીસ્ટ અશોકભાઈ પટેલે આપેલી આગાહી અનુસાર રાજ્યમાં આગામી દિવસોમાં ન્યુનત્તમ તાપમાનમાં સ્પષ્ટ વધારો થશે. તેમના કહેવા મુજબ:
- 25 નવેમ્બર થી 30 નવેમ્બર:
ન્યુનત્તમ તાપમાનમાં 2 થી 4°Cનો વધારો થઈ શકે છે.
તેના કારણે રાત્રી દરમિયાન ઠંડીનો અનુભવ અપેક્ષા કરતાં ઓછો થશે. - 1 અને 2 ડિસેમ્બર:
આ બે દિવસમાં તાપમાનમાં 1 થી 2°Cનો થોડોક ઘટાડો નોંધાઈ શકે છે.
છતાં પણ તાપમાન સરેરાશ સ્તર આસપાસ જ રહેશે.
ગુજરાત હાલનું તાપમાન શું છે?
હવામાન વિભાગ પ્રમાણે નવેમ્બર અંત અને ડિસેમ્બર શરૂઆતમાં ગુજરાતનું ન્યુનતમ નોર્મલ તાપમાન નીચે મુજબ હોય છે:
- દક્ષિણ, મધ્ય અને પશ્ચિમ ગુજરાત: 16°C થી 17°C
- ઉત્તર ગુજરાત: 15°C આસપાસ
- સૌરાષ્ટ્ર-કચ્છ: 14°C થી 16°C વચ્ચે
પરંતુ હાલની સ્થિતિમાં આ નોર્મલ તાપમાન કરતાં રાજ્યના ઘણા વિસ્તારોમાં 2 થી 4°C વધારે તાપમાન નોંધાઈ રહ્યું છે, જે દર્શાવે છે કે શિયાળાની કડકડાટ ઠંડી હજી સુધી શરૂ થઈ નથી.
આગાહી દરમ્યાન તાપમાનની સ્થિતિ
આગામી એક અઠવાડીયામાં રાજ્યના મોટાભાગના વિસ્તારોમાં રાત્રી તાપમાન નીચે મુજબ રહેવાની સંભાવના છે:
- 17°C થી 20°C (સામાન્ય દિવસોમાં)
- 18°C થી 21°C (કેટલાક દિવસોમાં)
આ પરિસ્થિતિઓના કારણે વહેલી સવાર અને રાત્રીના સમયે ઠંડીની અસર ઓછી રહેશે. ઘણા વિસ્તારોમાં લોકો શિયાળાના કપડાં ઓછા ઉપયોગ કરતા જોવા મળે તેવી શક્યતા છે.
પવનની ગતિ અને દિશા
હવામાનમાં થતા બદલાવ પાછળનો એક મુખ્ય પરિબળ પવનની દિશા અને તેની ગતિ છે. આગાહી મુજબ:
- પવન ઉત્તર તથા ઉત્તર-પૂર્વ દિશાથી ફૂંકાશે
- પવનની ગતિ 10 થી 15 કિમી/પ્રતિ કલાક રહેશે
ઉત્તર અને ઉત્તર-પૂર્વ દિશામાંથી આવતો પવન સામાન્ય રીતે ઠંડો હોય છે, પરંતુ આ વખતે તેની તીવ્રતા ઓછી છે, જેના કારણે ઠંડીનો પ્રભાવ પણ મર્યાદિત છે.
બંગાળની ખાડી સક્રિય સિસ્ટમ્સ
હાલમાં બંગાળની ખાડી તથા આસપાસના વિસ્તારોમાં બે સક્રિય હવામાન સિસ્ટમ્સ છે:
કોમોરિન વિસ્તારની સિસ્ટમ
- તમિલનાડુ–કેરળના દક્ષિણ દરિયાકાંઠે
- મધ્યમ સક્રિયતા ધરાવે છે
- દક્ષિણ ભારતના ભાગોમાં વરસાદની શક્યતા વધારતી
દક્ષિણ અંદામાન સમુદ્રની સિસ્ટમ
- મલાક્કાની સામુદ્રધુની નજીક
- પૂર્વ તરફ વધુ સક્રિયતા ધરાવતી
- અંડમાન-નિકોબાર વિસ્તારમાં વરસાદની અસર પેદા કરે છે
પરંતુ સૌથી મહત્વની બાબત એ છે કે આ બન્ને સિસ્ટમ્સમાંથી કોઇપણનું ગુજરાતના હવામાન પર કોઇ અસર જોવા મળવાની શક્યતા નથી. ગુજરાત પ્રમાણમાં સ્થિર રહેશે.
આ વધતા તાપમાનનું કારણ શું?
આ વર્ષે ગુજરાતમાં ઠંડીને લઈને થોડી વિલંબિત સ્થિતિ જોવા મળી રહી છે. તેના પાછળના મુખ્ય કારણો નીચે મુજબ છે:
વેસ્ટર્ન ડિસ્ટર્બન્સની અસર ઓછી
સામાન્ય રીતે ઉત્તર ભારતમાં વેસ્ટર્ન ડિસ્ટર્બન્સ પસાર થાય ત્યારે ગુજરાતમાં ઠંડી વધે છે. આ વખતે તે સિસ્ટમ્સ અસરકારક નથી.
પવનની ગતિમાં ઘટાડો
ઉત્તરી પવનની ગતિ ઓછી હોવાથી ઠંડો પવન રાજ્ય સુધી પૂર્ણ તીવ્રતા સાથે પહોંચતો નથી.
સમુદ્રી ભેજનો થોડો વધારો
કેટલાક દિવસો દક્ષિણ પવનના કારણે ભેજ વધવાથી તાપમાન સામાન્ય કરતાં થોડું વધારે રહે છે.
ખેડૂતો માટે તાપમાન શું અસર કરશે
નવેમ્બર-ડિસેમ્બરનો સમય ગુજરાતના ખેડૂતો માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ હોય છે. ખાસ કરીને ઘઉં, ચણા, અડદ, વટાણા, રાજગરો, મેથી વગેરે પાકોના વિકાસ માટે ઠંડીનું આવવું જરૂરી છે.
હાલની સ્થિતિ પ્રમાણે:
- તાપમાન સામાન્ય કરતાં થોડું વધુ રહેવાને કારણે
પાકોમાં વૃદ્ધિ સારી રહેશે,
પરંતુ ઠંડીગાળાની મોડે શરૂઆત કેટલાક પાકોમાં થોડી અસર કરી શકે છે. - બગીચા પાકો (કેરી, જામફળ, ડાલીમ, લીંબુ) ઉપર ખાસ અસર થવાની શક્યતા નથી.
આગળના દિવસોમાં સંભાવિત હવામાન દિશા શું?
જો હાલની હવામાન સિસ્ટમ્સમાં ખાસ ફેરફાર ન થાય, તો:
- ડિસેમ્બર પ્રથમ સપ્તાહમાં ઠંડી ધીમે ધીમે વધવાની શક્યતા છે
- ઉત્તર ભારતમાં ઠંડી વધે ત્યારે ગુજરાતમાં પણ અસર આવી શકે છે
- હવામાનનો સ્વભાવ “માઈલ્ડ વિન્ટર” જેવી સ્થિતિ ધરાવશે
ગુજરાતમાં હાલ ઠંડીની શરૂઆત નબળી છે અને આવનારા અઠવાડિયામાં પણ ઠંડીમાં વધુ રાહત રહેવાની સંભાવના છે. વેધર એનાલીસ્ટ અશોકભાઈ પટેલની આગાહી મુજબ ન્યુનત્તમ તાપમાનમાં વધારો રહેશે, પવનની દિશામાં મોટા ફેરફારો નહીં આવે અને બંગાળની ખાડીની સક્રિય સિસ્ટમ્સમાંથી રાજ્ય પર કોઈ અસર નહીં થાય. આમ, ગુજરાતમાં હાલથી લઈને 2 ડિસેમ્બર સુધી હવામાન સામાન્ય કરતાં થોડું ગરમ અને આરામદાયક રહેવાની પૂરી શક્યતા છે.
ગુજરાત વેધરના નવીનતમ બ્લોગ લેખો. હવામાન નિષ્ણાંત અશોકભાઈ એમ. પટેલ દ્વારા પ્રકાશિત.